Yaz aylarında konforlu bir yaşam alanı sunan klimaların bilinçsizce kullanımı sağlığımız açısından ciddi tehditler doğuruyor. TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Sekreteri İbrahim Tataroğlu, “Havaların ısınmasıyla birlikte evlerde, iş yerlerinde ve arabalarda klima kullanımı da artmaya başladı. Ancak klimaların bilinçsiz kullanımı, bir yandan sağlığımızı bir yandan da bütçemizi olumsuz etkiliyor. Bu sebeple klima seçiminden, montaj yerine, kullanımına, bakımına kadar birçok hususa dikkat edilmesi gerekiyor.’’ uyarısında bulundu. İbrahim Tataroğlu, yanlış kullanıldığında birçok hastalığa davetiye çıkaran klimalar hakkında bilinmesi gerekenleri açıkladı.

Klima Seçimi Önemli

“Klima kapasitesi seçimini mutlaka yetkili bir makina mühendisi yapmalıdır” uyarısını yapan Tataroğlu, klima seçimleri yapılmadan önce mutlaka ısı kazancı hesabı yapılmalıdır. Bu değer tespit edilirken, klimanın kullanılacağı odanın hacmi, dış hava sıcaklık ve nem değerleri, pencere ve kapıların büyüklüğü ve yönleri, mahalin dış cephe kalınlıkları ve kullanılan malzemenin ısıl iletim değerleri, mahalde bulunan insan ve aydınlatmadan gelen ısı kazançları gibi birçok veri dikkate alınmak zorundadır” değerlendirmesinde bulundu.

Kontroller Yapılmalı

Tataroğlu’na göre, klima seçimi kadar önemli olan bir başka unsur da kontrollerinin periyodik olarak yapılması. Klima cihazlarının, iç ve dış ortamda değişik hava şartlarına maruz kaldığını ifade eden Tataroğlu, “Cihazların ısı transfer yüzeylerinde meydana gelen kirlenmeler, cihaz performansında düşüklüğe neden olur. Ayrıca, cihaz içerisindeki soğutucu gazın işletme basıncında mevsime göre düzeltme yapılması gerekir. Bu nedenle klima cihazlarında yılda iki sefer bakım yapılması son derece önemlidir. Bakımı yapılmayan klimaların verimi düşecek, enerji sarfiyatı artacaktır” açıklamasını yaptı.

Sağlımızı Nasıl Etkiler?

Tataroğlu’nun dikkat çektiği başka bir konu ise klimaların hatalı kullanıldığında sağlığımızı nasıl etkilediği. Bakımı yapılmayan klimalarda, ideal filtreleme yapılamayacağından toz ve partiküllerin ortamda kaldığı ve böylece küf mantarlarının oluştuğu bilgisini paylaşan Tataroğlu, ortaya çıkabilecek hastalıkları ise şöyle sıraladı: “Baş ağrısı, sinüzit, kronik yorgunluk, burun kanaması, yüz felci, alerji ve lejyoner, astım gibi hastalıklara neden olur. Split klimalar, mevcut ortamdaki havayı sirküle ederek çalışır. Ortamdaki havaya hapşırık ya da öksürük yoluyla salınan virüs, klimanın çalışma prensibi gereğince, havayı iç ünitenin içinden geçirerek tekrar bulunduğu ortama bırakacağından o ortamın sağlıksız olmasına neden olur.”

Kamusal Denetim Şart

Klima cihazlarının kamusal denetimden geçmesinin şart olduğunu vurgulayan Tataroğlu, “Her zaman söylediğimiz gibi yetkililerin, halk sağlığını gözeten bir yerden kamusal denetimleri yapmaları ya da kamusal denetim yapılmasını sağlamaları sağlıklı bir yaşamın ön koşuludur. Özellikle hastaneler, kamu binaları ve AVM’ler gibi kamusal yaşam alanlarında havalandırma sistemlerinin ve bunları çalıştırma şartlarının uygun olup olmadığının denetlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için yetkilileri bir kez daha uyarıyoruz” dedi.

BUNLARA DİKKAT EDİN!

• Hem verimlilik hem de enerji tasarrufu için A+ enerji sınıfındaki cihazlar tercih edilmeli.
  
• Cihazların, enerjinin soğutmaya dönüştürülme performansını ifade eden COP değeri 3,6, enerji tasarruf oranı anlamına gelen SEER değeri 3,2 olmalı.
  
• Etikette yer alan BTU/h değeri ise, klimanın bir saatte ortamdan taşıdığı ısı miktarını belirtmek için kullanılır ve bu değer cihazın kullanılacağı alanın kapasitesine uygun olmalıdır. Gereğinden fazla kapasitede seçilmiş klima cihazı ‘durkalk’lardan dolayı daha fazla elektrik tüketimine, fanın büyümesinden dolayı daha fazla gürültü kirliliğine ve ilk yatırım maliyetlerinin artmasına neden olacaktır.
  
• Bununla birlikte alacağınız klimaların da mutlaka ulusal ve uluslararası standartlara uygunluk belgeleri olmasına ve klimaların servis hizmetlerini verecek yetkiliye kolaylıkla ulaşılabilir olmasına dikkat edilmeli.
  
• Klima kullanımında dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli faktör ise sıcaklık değeri ve nem oranıdır. Yaz aylarında sıcaklık değeri 23 derecenin altına getirilmemeli, nem düzeyi %50 olacak şekilde kullanılmalı.
  
• Terli halde sıcak havadan klimalı ortama girince vücudumuzda aniden buharlaşma meydana gelir. Bu da bel ve boyun kaslarında tutulma ve ağrıya neden olur. Özellikle çocuklar ve yaşlılar, aniden soğuk ortama girince vücut dirençleri düşer. Bu sebeple klimanın önünde terli oturulmamalı, araç klimaları yüze ve göğse değil, ön cama doğru olmalı.