İşçilerin Haziranı 50. Yılında
Bugün 15 Haziran 2020, Türkiye işçi sınıfı tarihinde “15-16 Haziran direnişi” olarak yer alan eylemlerin 50. yıldönümü.
DİSK’i sendikal ve toplumsal yaşamdan silmek için 11 Haziran 1970’te çıkarılan yasa ile sendika seçme özgürlüğü kısıtlanıyor ve yeni yasaya göre DİSK’in kapatılması öngörülüyordu. Cumhurbaşkanı ve Başbakan ile yaptıkları görüşmelerden sonuç alamayan DİSK yöneticileri 14 Haziran Pazar günü yapılan toplantıda direniş kararı aldılar. Bunun üzerine işçiler, üstlerinde tulumları ile dört koldan yürüdüler. Yüzelli bin kişiydiler. Elleri, kolları, öfkeleri, sözleri, hayalleri birleşmişti.
15-16 Haziran Direnişi, devlet eliyle sendikal bürokrasinin güçlendirilmesine karşı işçilerin isyanıydı. Türkiye işçi sınıfı tarihinin en büyük işçi direnişlerinden biri olan bu direniş pek çok yönüyle bugün de öğretmeye devam ediyor
1970'li yıllarda sınıf mücadelesinin yükselişi ve DİSK'in örgütlü gücünün büyümesinde 15-16 Haziran eyleminin önemli katkısı vardır.
15-16 Haziran birlikte olmanın, inanmanın, mücadele etmenin, direnmenin kazanmak için gerekliliğini ortaya koydu.
15-16 Haziran mücadele edenin en zor koşullarda dahi kazanacağını gösterdi. Mecliste neredeyse oybirliği ile kabul edilen yasa, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi.
1970’den bu yana 12 Mart, 12 Eylül darbeleri yaşandı. Darbeler ve AKP iktidarı dönemlerinde örgütlenme hakkı, sendikal haklar, toplu sözleşme-grev hakkı, toplu gösteri ve yürüyüş hakkı neredeyse yok edildi.
Kâğıt üzerinde olmasa bile ülke fiilen OHAL ile yönetilir haldedir, demokrasinin kırıntısından bile söz etmek mümkün değildir. Pandemi süreci de muhaliflerin sesinin kısılmasının aracı olarak kullanılıyor. “Ücretsiz izin” ile “iş güvenceli istihdam”ı yok eden yeni uygulama yanı sıra “tamamlayıcı emeklilik sigortası” ile sermaye güçlerinin yıllardır dile getirdiği “kıdem tazminatı yükünden kurtulma” talebi hayata geçirilmeye çalışılıyor. TMMOB’yi, Baroları yok etmeyi amaçlayan yasa taslakları ile örgütlü toplum yapılarına, demokrasiye ve farklılıklara tahammülsüzlük gösteriliyor.
15-16 Haziran, ülkede demokrasinin tüm kurum ve kuralları ile hayata geçirilmesinin, hakların korunmasının, yeni haklar elde edilmesinin yolunun inanmaktan, birlik olmaktan, kararlı olmaktan, mücadele etmekten, direnmekten geçtiğini bir kez daha hatırlatıyor.
TMMOB’yi yok etmeyi amaçlayan düzenlemelere karşı, emekçilerin haklarının gasplarına karşı, 50. yılında 15-16 Haziran Direnişinden ve ülkemiz demokrasi mücadele geleneğinden öğrendiklerimizle hareket edeceğiz.
Yunus Yener
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı